ปีเตอร์ คาเมนซินด์ - Peter Camenzind

หลังจากได้อ่านสิทธารถะและนาร์ซิสซัสกับโกลด์มุนด์แล้วก็ติดใจผลงานของ Hesse, Hermann ก็เลยตัดสินใจว่าจะไล่อ่านผลงานของนักเขียนท่านนี้ให้ครบทุกเล่ม (เท่าที่มีแปลไทย) จึงเป็นที่มาของการอ่าน ปีเตอร์ คาเมนซินด์ - Peter Camenzind เรื่องนี้เป็นผลงานชิ้นแรกของนักเขียนท่านนี้ที่ได้รับความนิยมและกลายเป็นที่รู้จัก ซึ่งนั่นทำให้ยิ่งน่าสนใจว่าทำไมหนังสือเล่มนี้ถึงทำให้คนสนใจและทำให้นักเขียนไร้ชื่อกลายเป็นมีชื่อ

เรื่องนี้เล่าถึงชีวิตของปีเตอร์ คาเมนซินด์ ชายหนุ่มที่เกิดและเติบโตในหมู่บ้านอันห่างไกลในหุบเขา เกือบทั้งหมู่บ้านนั้นใช้นามสกุลคาเมนซินด์ หรือว่าง่ายๆก็คือทั้งหมู่บ้านนั้นเกือบจะเป็นเครือญาติกันหมด (ตรงนี้ผมก็สงสัยนะว่าเขาไม่มีปัญหาเรื่องการแต่งงานใกล้ชิดเหรอ หรือจริงๆเขาแต่งงานกับคนนอกหมู่บ้านแล้ว) ตั้งแต่วัยเด็กไปจนถึงวัยกลางคน บอกเล่าประสบการณ์ในต่างๆในชีวิต ไม่ว่าจะเป็น ความรัก มิตรภาพ ความตาย การพยายามหนีจากความเป็นคาเมนซินด์ เป้าหมายในการใช้ชีวิต เราจะค่อยๆเห็นการเปลี่ยนแปลงของตัวละคร เข้าใจว่าทำไมตอนนั้นเขาถึงทำแบบนั้น พอเวลาเปลี่ยนไปทำไมเขาถึงปฏิบัติไม่เหมือนเดิม ซึ่งพออ่านแล้วมันก็เหมือนคำถามที่ถามมาที่ผู้อ่านและทำให้คิดว่าตัวเองเหมือนหรือแตกต่าง เห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วยกับ ปีเตอร์ คาเมนซินด์

ความรัก

ปีเตอร์ คาเมนซินด์เป็นตัวละครที่แสดงความรักต่อผู้หญิงที่ชอบอย่างแปลกประหลาด และหลากหลายในแต่ละช่วงเวลาของชีวิต ตัวละครอธิบายการักผู้หญิงคือการยกย่องให้เกียรติผู้หญิงคนนั้นเป็นดั่งสิ่งมีชีวิตสูงส่ง ดังนั้นเขาจึงทำอะไรบ้าๆเช่น การไปเก็บดอกไม้หาสวยงามหายากจากหน้าผามาให้หญิงสาวที่รัก โดยที่ไม่ได้อยู่เจอตัวหญิงที่รักเลย เขาแค่ทำเพราะอยากนำดอกไม้ที่สวยงามนี้ให้ผู้หญิงที่รัก หรือการที่เขาไม่เข้าไปคุยกับหญิงที่ตัวเองรักเพราะไม่อยากทำลายภาพที่งามที่สุดในโลก ณ เวลานั้น ปล่อยผ่านโอกาสนั้นไป

เราจะค่อยเห็นพัฒนาการด้านความรักของปีเตอร์ คาเมนซินด์ ประหนึ่งเห็นคนบูชาความรักกลายมาสู่ความรักแบบธรรมดาสามัญ ซึ่งมันแตกต่างจากหนังละครที่เราดูกันที่พยายามเสกสรรค์ปั้นแต่งให้มันเป็นสิ่งวิเศษ ผมจะไม่เฉลยว่าความรักของปีเตอร์ คาเมนซินด์นั้นจบลงแบบไหน แต่ผมว่ามันเป็นตอนจบที่งดงามเรียบง่ายและน่าพอใจเป็นที่สุด

มิตรภาพ

มิตรภาพในเรื่องนี้นำเสนอในหลากหลายมุมมอง ไม่ว่าเป็นมิตรภาพแบบเพื่อนแท้ที่ช่วยเหลือกันไม่ก้าวก่ายบังคับกัน มิตรภาพแบบผิวเผินในวงสังคมที่อ่านชวนกระอักกระอ่วน มิตรภาพแบบไม่ต้องการผลตอบแทนใดๆ ในด้านของมิตรภาพก็ไม่แตกต่างกับความรักที่เราจะได้เห็นพัฒนาการของตัวละคร ตั้งแต่ความรื่นรมย์ในชีวิตคือการได้อยู่เดียว ค่อยๆเปลี่ยนไปตามสถานการณ์ชีวิตตอนนั้น หล่อหลอมให้เขาเปลี่ยนไปเรื่อยๆจนถึงตอนจบของเรื่องเขาก็พบหมายความของมิตรภาพสำหรับชีวิตของเขา

อ่านแล้วได้อะไร

สำหรับเรื่องนี้นั้นแตกต่างจากสิทธารถะและนาร์ซิสซัสกับโกลด์มุนด์ตรงที่ 2 เรื่องที่ว่ามานั้นมีการเนื้อหาบ่งบอกเพื่อแสวงหาบางสิ่งบางอย่าง และเรารู้คร่าวๆว่าหนังสือพยายามจะสอนอะไรเรา แต่การอ่านปีเตอร์ คาเมนซินด์ นั้นไม่มีอะไรแบบนั้น ตัวเรื่องไม่ได้พยายามสอนอะไรเรา เขาแค่เล่าเรื่องของเขา เป็นเรื่องธรรมดาสามัญไม่หวือหวาอะไร แค่คนธรรมดาที่อยากหนีจากชีวิตจำเจไปทำตามความอยากของตัวเอง จากนั้นก็ค่อยๆเรียนรู้เปลี่ยนแปลงไปตามประสบการณ์ที่ได้เจอ ซึ่งจะว่าไปแล้วมันก็ทำให้เราเข้าใจว่าคนเรามีการเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเหมือนที่เราเห็นในสังคมว่าคนคนหนึ่งยึดถืออุดมการณ์ พอเวลาเปลี่ยนไปเขากลับกลายเป็นอีกคน

สุดท้ายตัวหนังสือไม่ได้บอกว่าอะไรคือสิ่งที่ถูกต้องไม่ได้สั่งสอน แค่บอกเรื่องราวของปีเตอร์ คาเมนซินด์ และให้เราซึ่งเป็นผู้อ่านไปตีความเอาเอง เราอาจจะตลกกับความบ้าบอของเขาหรือจะเห็นด้วยกับการใช้ชีวิตแบบนั้น เราอาจได้ข้อคิดอะไรจากการชีวิตของเขาหรือเราอาจไม่ได้อะไรเลย สำหรับผมนี่คือจุดสุดยอดของหนังสือเล่มนี้เลย ก็สำหรับใครที่ชอบอ่านหนังสือที่ไม่ได้ชี้นำ แค่เล่าไปเรื่อยๆแล้วให้ผู้อ่านตัดสินใจเอาเองผมก็แนะนำหนังสือเล่มนี้เลย